تشخیص و درمان حاملگی پر خطر

بارداری‌های پرخطر را بشناسیم

بارداری هایی پرخطر محسوب می شوند که شرایط را برای مادر و کودک دشوار می کند اما با پیشرفت علم پزشکی می توان بیماری های مختلف را کنترل کرد تا مادر دوره بارداری را با سلامت کامل پشت سر بگذارد. هدف از مطرح کردن بارداری های پر خطر آگاهی بیشتر مادران است که با هزاران امید چشم به راه نوزاد خود هستند هم چنین به مادرانی که در آستانه ازدواج و بارداری قرار دارند پیشنهاد می گردد که قبل از تصمیم به فرزند آوری با پزشک خود مشورت و وضعیت سلامت خود را بررسی کنند.
به طور کلی حاملگی پرخطر چند دسته است و از طریق عواملی می توان این نوع حاملگی را تشخیص داد. سابقه بالینی بیمار، شرح حال بیمار و شرایط باروری و انجام آزمایش ها به پزشک کمک می کند که پرخطر بودن حاملگی را تشخیص دهد.

به طور کلی حاملگی های پرخطر عبارتند از:

• حاملگی های زیر 18 سال
• حاملگی های بالای 35 سال
• فاصله کمتر از 3 سال بین بارداری ها
• بارداری های پنجم و بالاتر
سن پایین مادر در زمان اولین وضع حمل می تواند همراه با حالات ذیل باشد:
• بروز پرفشاری خون حاملگی
• وضع حمل دشوار به علت کوچکی لگن
• وجود اشکال در عبور سر جنین از کانال زایمانی
 در عین حال افزایش سن مادر نیز به نوبه خود می تواند موجب انواع دیگری از حاملگی پرخطر گردد. مشکلات ناشی از سن بالای مادر در زمان وضع حمل و بویژه برای زنانی که برای چندمین بار حامله شده اند، نیز وجود دارد. مادرانی که 5 نوبت یا بیشتر حامله شده اند در مقایسه با مادرانی که در نوبت های دوم یا سوم قرار دارند، 3 تا 5 برابر بیشتر در معرض خطر می باشند. به طور کلی زنان مسن تر به خصوص آن هایی که متجاوز از 35 سال سن دارند، در هر زایمان بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
لذا در خصوص بهره مندی از یک زایمان هر چه سالمتر، تمامی زنان در سنین باروری نیازمند مشاوره (قبل از بارداری) و تحت نظر قرار گرفتن از سوی متخصصین امر و رعایت اصول مراقبت های بهداشتی درمانی توصیه شده (حین بارداری) می باشند.
شایع ترین بیماری هایی که زنان در حین بارداری با آن مواجه می شوند آسم، بیماری های قلبی، دیابت، صرع، پرفشاری خون، آمبولی ریه و ترومبوز است.
 

هیچ یک از این بیماری ها مانع از بارداری نمی شود بلکه کنترل بیماری ها قبل از وقوع بارداری اهمیت دارد. به عبارتی مادر اول باید با دقت بیماری های زمینه ای خود را شناسایی کند و تحت کنترل قرار دهد و سپس نسبت به بارداری اقدام کند. در واقع ارزیابی وضعیت جسمانی مادر قبل از بارداری به وی کمک می کند خود را برای به دنیا آوردن یک نوزاد سالم آماده کند. این دسته از مادران باید به طور مرتب و بیش از دیگر افراد تحت نظر باشند و تمام داروهای تجویز شده را طبق نظر پزشک مصرف کنند.
پزشک با توجه به عوارض احتمالی که جان مادر و نوزاد را در هر یک از این موارد تهدید می کند درباره شروع بارداری، ادامه آن یا قطع دارو تصمیم گیری می کند. گاهی در آزمایش های انجام شده روی مادر مشخص می شود وی به هپاتیت،HIV  یا زگیل مبتلاست و در این موارد هم پزشک باید تدابیری بیندیشد تا به هنگام تولد نوزاد، عفونت سرایت نکند. گاهی گروه خونی مادر منفی است که به وی آمپول رگام تزریق می شود تا از بروز ناهنجاری در جنین جلوگیری شود. زنان در صورت داشتن بیماری زمینه ای بایستی تحت نظر پزشک خود باشند و وی را از تصمیم خود برای بارداری مطلع کنند. پس از بارداری نیز باید همچنان تحت نظر پزشک خود و متخصص زنان باشند تا به محض وقوع اتفاقی، مداخله صورت گیرد.
در بارداری های پرخطر هر 2 هفته یک بار بیمار باید به پزشک خود مراجعه کند و سلامت مادر و جنین توسط پزشک کنترل شود تا نتیجه بارداری بهبود یابد. گاهی مادر قبل از بارداری مشکل خاصی ندارد و پس از شروع دوران بارداری به دیابت دوران بارداری مبتلا می شود یا دچار محدودیت رشد جنین، خون ریزی غیرطبیعی، پارگی کیسه آب، پرفشاری خون و ... می شود. در این موارد هم بارداری پرخطر اتفاق می افتد و بیمار باید کاملا تحت نظر پزشک متخصص باشد.