آموزش ویلن سل سبک کلاسیک

آموزش ویلن سل سبک کلاسیک

آموزش ویلن سل سبک

تاریخچه تکامل ویلنسل   ویولنسل، نمونه ی تکامل یافته ای از باس ویولن است که در سال 1556 توسط Jambe de Fer برای اولین بار عرضه شد که در ابتدا سازی با سه سیم بود. احتمالاً گابریلی نخستین آهنگسازی بود که باس ویولن را در اثر خود به نام Sacrae symphoniae  به سال 1597 مورد توجه خاص قرار داد. مونته وردی در اپرای اورفئو (1607) به این ساز با عنوان basso de viola da braccio اشاره کرده است. گرچه احتمالاً اولین باس ویولن زودتر از این ها توسط آماتی در سال 1538 با شباهت بسیار به ساز ویول ساخته شده بود تا برای همراهی ویولن بکار گرفته شود. اختراع سیم هایی از جنس مفتول تابیده شده (مفتول ظریف و نرمی به گرد زهی نازک تابیده می شود)، در حدود سال 1660 در شهر بولوگنا، این امکان را فراهم کرد که بتوان در سازهایی با طول کم، صدای بم نرم تری نسبت به آنچه با سیم های تمام زه میسر بود ایجاد کرد. سازگران در بولوگنا از این فن آوری نو برای ساختن سازهای کوچکتری برای اجراهای سلو استفاده کردند و این دو دلیل را داشت؛ هم رنگ صدای بهتری حاصل می شد و هم اجرای پاساژهای دشوار روی ساز کوتاهتر آسانتر بود. در هر حال این ساز کاستی هایی هم داشت. صدای سبک آن برای اجراهای کلیسایی و آنسامبل مناسب نبود، بنابراین برای پوشش دادن این کاستی با ویولن ها یا کنترباس ها همراهی می شد. حدود سال 1700 نوازندگان ایتالیایی ویولنسل را در اروپای شمالی رواج دادند، اما باس ویولن دو دهه دیگر پس از آن نیز در فرانسه رایج بود. بیشتر باس ویولن ها به تقلید از الگوی ویولنسل های کوچکتر که توسط استرادیواری تکامل پیدا کرده بود، در اندازه های کوچکتر ساخته می شد. استرادیواری شمار زیادی ویولنسل بزرگ با الگوی قدیمی نیز ساخته است (Servais Stradivarius نمونه بارزی از این الگوی ساخت است). در انگلستان باس ویولن تا سال 1740 سازی پر کاربرد باقی ماند و ویولنسل نامتداول بود. در شرایط جغرافیایی و زمانی گوناگون، ویولنسل دارای نامها، اندازه ها و کوک های متفاوتی بود. اندازه آن تا سال 1750 استاندارد نشده بود. به رغم شباهت های ویولنسل به خانواده «ویولا دا گامبا»، این ساز جزو خانواده «ویولا دا براچیو» است که ویولن و ویولا نیز از این خانواده اند. در میان نقاشی هایی همچون «عروسی روستایی» اثر بروگل، دیده می-شود که باس ویولن به سبک های مختلفی موقع نوازندگی نگه داشته می شده است، ولی این سبک عمر چندانی نداشتند و سبک نگه داشتن آن میان پاها که کاربردی تر و با بدن سازگارتر بود دیگر سبک ها را کنار زد. ویولنسل های دوره باروک با ویولنسل های امروزی از چندین نظر تفاوت داشتند. ویولنسل های امروزی دارای میله ای در انتها به عنوان تکیه گاه ساز هستند (و بخشی از صدا را از این راه به زمین منتقل می کنند)، در حالیکه ویولنسل های باروک تنها به کمک دو ساق پای نوازنده نگه داشته می شدند. آرشه های امروزی به داخل خمیده هستند و از دست نوازنده آنها را از محل قلاب نگه می دارد، ولی خمیدگی آرشه های باروک به بیرون بود و نوازنده آرشه را از نقطه گرانیگاه آن به دست می گرفت. هسته سیم های امروزی معمولا از جنس فلز است گرچه گاهی از ترکیبات مصنوعی ساخته می شود، ولی سیمهای باروک از جنس زه (روده حیوانات) بود که در مورد سیمهای دو و سل، این زه روکشی از مفتول تابیده شده داشت. ویولنسل های امروزی اغلب در محل اتصال سیم ها به سیم گیر پیچهای تنظیم دقیق دارند که کوک ساز را بسیار آسان می کنند. ساز امروزی نسبت به ویولنسل باروک، کشش بیشتر در سیم ها دارد که پی آمد آن صدایی بلند تر و واضح تر با صداهای فرعی کمتر می باشد

.ویولنسل (Violoncello) که معمولا در زبان انگلیسی به اختصار چلو (Cello) و در حالت جمع چلی (Celli) نامیده می شود از خانواده سازهای زهی آرشه ای است. بکارگیری این ساز در تک نوازی، در گروه موسیقی مجلسی و همچنین در بخش زهی های یک ارکستر متداول است.

واژه cello، خلاصه شده ی واژه ی ایتالیایی violoncello، به معنی ویولن کوچک است. علت این نامگذاری را باید در دوران رنسانس و باروک جستجو کرد. 

خانواده ی ویول، گروه سازهای آرشه ای بود که در آن دوران به جای خانواده ویولن امروزی رواج داشت. ششمین عضو این خانواده در محدوده صدایی کنترباس، violone نامیده می شد که سازی شبیه به کنترباس امروزی بود. منظور از ویولن چلو، سازی کوچکتر از ویولنِ خانواده ویول است. 

ویولن چلو یا به تلفظ فرانسوی آن ویولنسل بسیار با موسیقی غربی آمیخته شده است و آنرا سازی با نزدیکترین صدادهی به صدای انسان توصیف کرده اند. این ساز عضو ثابت ارکستر استاندارد و بخش باس کوارتت زهی است و همچنین در بیشتر آنسامبل های دیگر نیز حضور دارد. کنسرتوها و سونات های فراوان برای ویولنسل نوشته شده است. 
. 
ویولن سل چنان بزرگتر از ویولن و ویولا است که نوازنده مجبور است آن را برای اجرا بر روی زمین ما بین پاهای خود تکیه دهد. در حالیکه خود روی صندلی می نشیند. از این جهت در انتهای تحتانی ویولنسل میله ای آهنی نصب شده ( که در غیر هنگام اجرا آنرا باز می کنند یا می پیچند و به داخل جعبه سر می دهند.) و نوک آنرا روی زمین قرار دارد.

نت این ساز را در اصوات بم با کلید فا در اصوات وسط با کلید دو و در اصوات زیر با کلید سل می نویسند.

هرچند این ساز در موسیقی مردم پسند کم کاربرد تر است، اما در برخی از ضبط های موسیقی پاپ و راک وارد ترکیب قطعه می شود.


سوییت های سلوی باخ برای ویولنسل در زمره ی مشهورترین آثار دوره ی باروک هستند که برای این ساز نوشته شده است. دو کنسرتو در دو ماژور و ر ماژور اثر هایدن از آثار برجسته دوره ی کلاسیک برای این ساز به شمار می آیند. 

همچنین می توان به پنج سونات برای ویولنسل و پیانو اثر بتهوون اشاره کرد که سه دوره مهم در تکامل آهنگ سازی او را پوشش می دهد. رپرتوار دوره رمانتیک، کنسرتو از روبرت شومان در لا مینور، کنسرتوی آنتونین دورژاک و دو سونات از برامس را شامل می شود. در دوره ی آغازین سده ی بیستم، کنسرتو در می مینور از الگار و سونات های سلو برای ویولنسل از زولتان کودای (اپوس 8) و پل هیندمیث (اپوس 25) برجسته هستند. 


انعطاف پذیری این ساز در اجرا، آن را به ساز محبوب آهنگسازان نیمه دوم سده ی بیستم بدل کرد و این محبوبیت به سبب تمرکز سولیست هایی همچون زیگفرید پالم و مستیسلاو روستروپوویچ که با تمرکز بر روی موسیقی معاصر به یاری این آهنگسازان آمده بودند افزایش می یافت. 

اموزش ویل سل زیر نظر اساتید مجرب دانشگاهی 
آقای مرتضی سرآبادانی-بروتاش زند

این خدمت توسط شرکت فرهنگی هنری آوای جام جم ارائه می گردد.