نورسنج (لوکس متر) کمپانی Kyoritsu مدل 5202

نورسنج یا لوکس متر ابزاری است که جهت اندازه گیری شدت نور محیط بکار می رود. نورسنج ها به وسیله سنسور خود، شدت نور بر سطح سنسور را با توجه به ضرایب تبدیل اختصاص داده شده به دستگاه دیجیتالی، اندازه گیری می کنند. اندازه گیری شدت نور به وسیله نورسنج ها در صنایع مختلف پزشکی، صنایع غذایی، صنایع رنگ سازی، پتروشیمی، صنایع کشاورزی و ادارات بسیار پرکاربرد می باشد، به همین دلیل اندازه گیری شدت نور در محیط با توجه به نوع کاربری به وسیله نورسنج ها حائز احمیت می باشد. یک لوکس lux  میزان نور حاصل از یک شمع بر روی یک صفحه در فاصله 1 متری است و لومن (lumen) واحد اندازه گیری میزان نور در منبع تولید کننده در تمام جهات می‌باشد. اما لوکس شدت نور دریافتی در یک نقطه را نشان می‌دهد. از لومن زمانی می‌توان استفاده کرد که دو منبع نور از یک نوع را با هم مقایسه کنیم اما لوکس برای مقایسه نور منابع غیر همگون مناسب است زیرا بر نور دریافتی تأکید دارد. نورسنج ها از سه جز اساسی تشکیل شده اند که عبارتست از دریافت کننده، پردازشگر و نمایشگر، در واقع نور سنج ها با استفاده از دریافت کننده یا حسگر که در بیشتر نمونه های امروزی نور سنج ها از نوعی سنسورهای فتوولتیک سلینیوم و سیلیکون استفاده میکنند و به نسبت نوری که از سوژه میگیرند ، ولتاژ تولید میکنند و با استفاده از پردازشگر آن را بر حسب واحد شدت نور یعنی لوکس کالیبره می کنند. برای اندازه گیری شدت روشنایی روی یک سطح باید بدون تغییر در شرایط محیط و ایجاد سایه یا نیم سایه مزاحم ، فتوسل(سنسور حساس به نور)  دستگاه را روی سطح مورد نظر قرار داده و شدت روشنایی خوانده شود . تغییر زاویه قرارگیری فتوسل باعث خطا در اندازه گیری می شود . در اندازه گیری محیطی باید فتوسل در ارتفاع مورد نظر بطور افقی قرار گیرد و شدت روشنایی خوانده شود. چشم انسان در برابر طیفى از روشنائى که بین یک‌دهم لوکس (شب‌هاى کاملاً مهتابی) تا صد هزار لوکس (آفتاب کاملاً درخشان) باشد، واکنش نشان مى‌دهد. دربارهٔ استانداردهاى روشنائى اختلاف سلیقه بسیار است زیرا قابلیت تطابق چشم زیاد است و استانداردهاى بسیار نشر یافته ولى دلبخواهى بوده‌اند، با افزایش روشنائى کارآئى بینائى هم افزایش مى‌یابد اما منحنى افزایش در سطوح بالاتر مسطح مى‌شود و قانون بازگشت کاهش صدق مى‌کند، یک قاعدهٔ مفید براى محاسبهٔ سریع آن است که میزان روشنائى باید سى‌ بار بیش از اندازه‌اى باشد که بتوان کار مورد نظر را انجام داد. همچنین باید دانست که که استاندارد واقعى براى میزان روشنائى وجود ندارد و به‌طور معمول بهتر آن است که از سوى زیاد بودن نور اشتباه شود به شرط آنکه بتوان از خیره ‌شدن چشم پرهیز کرد. براى فعالیت‌هاى گوناگون و مواقع عملى مقادیر زیر (برحسب لوکس) توسعه جامعهٔ مهندسان روشنائى پیشنهاد شده است.