تنظیم اظهارنامه مالیاتی

 تنظیم اظهارنامه مالیاتی

اظهارنامه مالیاتی فرمی است که به منظور اظهار درآمدها، هزینه ها، دارایی ها، بدهی ها، سرمایه، معافیت ها، درآمد مشمول مالیات، مالیات، بخشودگی مالیاتی و همچنین اطلاعات هویتی و مکانی حسب مورد که برای صاحبان مشاغل و اشخاص حقوقی موضوع قانون مالیات های مستقیم، بر حسب نوع و حجم فعالیت اشخاص مذکورمطابق نمونه هایی که توسط سازمان، تهیه و اعلام می شود.

بر اساس ماده ۹۵و ۱۰۰ قانون مالیات های مستقیم کلیه اشخاص حقیقی دارنده کسب وکار که بصورت فردی و یا مشارکتی فعالیت می کنند مکلفند برای هر سال مالی خود اظهارنامه مالیاتی تهیه و ارسال نمایند.

طبق ماده ۱۱۰ ق م م کلیه اشخاص حقوقی که در اداره ثبت شرکت ها به ثبت رسیده اند و تشکل های قانونی که دارای مجوز فعالیت از وزارتخانه های ذیربط می باشند و اتحادیه های صنفی بر اساس قانون مکلفند برای هرسال مالی ترازنامه وسود وزیان وسایراطلاعات مندرج درفرم اظهارنامه را تهیه وبه سازمان امورمالیاتی تحویل دهند.

برای تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی مدارک و اطلاعات زیر مورد نیاز است.

۱.صورت ترارنامه اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی گروه اول بر حسب مورد

۲.صورت سود وزیان برای کلیه اشخاص مکلف به تهیه و ارسال اظهارنامه عملکرد

۳.مبلغ درآمد و فروش داخلی وخارجی 

۴.گردش حساب مواد اولیه وکالای ساخته شده وکالای بازرگانی(ریالی ) وسایر کالاها

۵.صورت بهای تمام شده کالای ساخته شده و فروش رفته برای شرکت های تولیدی، بازرگانی

۶.صورت قراردادها ودرآمد پیمانکاری و بهای تمام شده پروژه برای شرکت های پیمانکاری

۷.مانده سود و زیان دوره قبل وگردش حساب تعدیلات سنواتی

۸.شماره ثبت دفاتر قانونی وکد رهگیری برای اشخاص حقوقی واشخاص حقیقی گروه اول

۹.مبلغ مالیات های پرداخت شده

۱۰.نام کاربری ،رمز عبور وکد رهگیری پیش ثبت نام برای ارسال اینترنتی اظهارنامه و شماره کارت بازرگانی ومجوز فعالیت

۱۱.اطلاعات ملک اجاری مورد استفاده مودی

۱۲.اطلاعات فروش سال قبل ودرصد افزایش در سال جاری

هم اکنون برای اشخاص مکلف به تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی ۶ نوع اظهارنامه مالیات بر درآمد تهیه و در دسترس قرارگرفته است.

۱.اظهارنامه مالیات بردرآمد اشخاص حقوقی (موضوع ماده ۱۱۰ ق م م ) که نسبت به سایر اظهارنامه ها مفصل تر است.

۲.اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه اول طبق ماده ۱۰۰ ق م م و آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ ق م م

۳.اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه دوم طبق ماده ۱۰۰ق م م و آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ ق م م

۴.اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه سوم طبق ماده ۱۰۰ ق م م و آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ ق م م

۵.اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک ویژه اشخاص حقیقی دارنده درآمد املاک ماده ۵۷و۸۰ ق م م

۶.اظهارنامه انحلال طبق ماده ۱۱۴ و۱۱۶ق م م

پس از تایید اطلاعات ارایه شده و تشکیل پرونده در اداره امور مالیاتی مربوطه و اخذکد اقتصادی بعنوان مودی مالیاتی شناخته می شود.

بعد از طی تشریفات قانونی ثبت نام ،از طرف سازمان امور مالیاتی به مودی نام کاربری و رمز عبور برای انجام عملیات تکالیف مالیاتی اختصاص داده می شود. 

 نکته : هم اکنون اشخاصی امکان ارسال اظهارنامه از طریق اینترنت را دارند که در نظام مالیاتی ایران ثبت نام کرده  و دارای نام کاربری و رمز عبور و شماره وضعیت ۴۵ باشند.

وفق ماده ۱۱۰ق.م.م اشخاص حقوقی می بایست حداکثر تا ۴ماه پس از پایان سال مالی اظهارنامه مالیاتی خود را تهیه و به سازمان امور مالیاتی ارسال نماید. از آنجا که سال مالی عمده شرکت ها منطبق بر سال شمسی است بنابراین حداکثر مهلت قانونی ارسال اظهارنامه  این نوع شرکتها ۰۴/۳۱/** خواهد بود. اشخاص حقیقی وفق ماده ۱۰۰ ق.م.م حداکثر باید تا ۳۱ خرداد هر سال اظهارنامه مالیاتی عملکرد خود را ارسال و مالیات متعلق را پرداخت نمایند.

توجه :  استثنائا در سال ۹۹ به خاطر شیوع بیماری کرونا به مهلت های قانونی مندرج فوق حداکثر دوماه اضافه شده است. 

در صورتی که شرکت ها و موسسات، تشکل های قانونی و اشخاص حقیقی مکلف به تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی نسبت به تسلیم آن در موعد مقرر اقدام نکنند مشمول جرایم و تبعات قانونی زیر خواهند شد.

۱.طبق ماده ۱۹۲ ق م م جریمه عدم ارایه اظهارنامه برای شرکتها و اشخاص حقیقی ۳۰% نسبت به مالیات متعلقه و غیر قابل بخشش و طبق ماده ۲۰۱“هرگاه مؤدی به قصد فرار از مالیات از روی علم و عمد به ترازنامه و حساب سود و زیان یا به دفاتر و اسناد و مدارکی که برای تشخیص مالیات ملاک عمل می باشد و برخلاف حقیقت تهیه و تنظیم شده است استناد نماید یا برای سه سال متوالی از تسلیم اظهارنامه مالیاتی و ترازنامه و حساب سود و زیان خودداری کند علاوه بر جریمه ها و مجازا تهای مقرر در این قانون ازکلیه معافی تها و بخشودگی های قانونی در مدت مذکور محروم خواهد شد”

۲.طبق بند ت ماده ۱۳۲ق م م شرط برخورداری از هرگونه معافیت مالیاتی برای اشخاص حقیقی وحقوقی فعال در مناطق آزاد و سایرمناطق کشور تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موقع مقرر قانونی است. اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی شامل ترازنامه و حساب سود و زیان طبق نمونه های است که توسط سازمان امور مالیاتی تهیه می شود.

علی رغم اینکه تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی برای مودیان مالیاتی کاری وقت گیر می باشد. لیکن ارسال اظهارنامه مالیاتی برای مودیان می تواند مزایای قانونی فراهم نماید.طبق ماده ۱۸۹ شرکتهایی که سه سال متوالی اظهارنامه ارسالی آنها مورد قبول اداره امورمالیاتی واقع شود و اعتراضی به برگ تشخیص صادره نداشته باشند مشمول استفاده از ۵درصد جایزه خوش حسابی نسبت به مالیاتهای پرداخت شده۳ سال می شوند.

براساس ماده ۱۵۶ق.م.م ادارات امور مالیاتی مکلفند اظهارنامه های مالیاتی دریافتی را حد اکثر ظرف مدت یکسال از تاریخ انقضاء مهلت تسلیم اظهارنامه رسیدگی نمایند. و برگه تشخیص رسیدگی را حداکثر تا سه ماه بعد به مودی ابلاغ نمایند.

طبق تبصره ماده ۲۲۶ ق م م به مودیان مالیاتی اجازه دارند در صورتیکه در اظهارنامه مالیاتی تسلیمی از نظر محاسبه و درج اطلاعات اشتباهی رخ داده باشد ظرف یک ماه از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی نسبت به رفع اشتباه اقدام و اظهارنامه مالیاتی اصلاحی تسلیم نمایند.

۱-نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی

 پس از کسر معافیت سالانه تا مبلغ ۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال درآمد به نرخ ۱۵%

نسبت به مازاد ۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰ریال تا ۱،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ریال به نرخ۲۰%

نسبت به مازاد بر ۱،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ریال به نرخ۲۵%

 ۲-نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی به شرح زیر می باشد.

اشخاص حقوقی مشمول ماده  ۱۰۵ (۲۵% نسبت به سود مشمول مالیات)

شرکت های بورسی ماده ۱۴۳ ( ۲۲.۵% نسبت به سود مشمول مالیات)

شرکت های بورسی دارای بیش از۲۰%سهام شناورآزاد م ۱۴۳(۲۰%به سود مشمول مالیات)

شرکت های فرابورس ماده ۱۴۳(۲۳.۷۵% به سود مشمول مالیات)

شرکت های تعاونی متعارف و سهامی عام تبصره۶ ماده ۱۰۵(۱۸.۷۵% به سود مشمول مالیات)

سود حاصل از فروش کالا در بورس کالا (۲۲.۵% به سود مشمول مالیات)

شرکت های موضوع ماده ۱۳۲ ق م م نسبت به درآمد ابرازی نرخ صفر

شرکت های تعاونی دانش آموزی، کارمندی، کشاورزی، کارگری، صیادی و عشایری معاف از مالیات