شیر پروانه ای به طور معمول از یک بدنه استوانه ای و فلنج دار تشکیل شده که دارای دیسک داخلی قابل چرخش است و به عنوان دستگاه تنظیم جریان سیال عمل می کند. بدنه های شیر پروانه ای ممکن است به سبک ویفر باشد، که بین دو فلنج همراه قرار گرفته است که پیچ و مهره کشی لوله را محکم می کند و بدنه ویفر را به صورت فشرده یا به حالت چسبیده، با سوراخ های ضخیم شده نگه می دارد، که ممکن است بعنوان نقطه بعدی قطع باشد.

محور چرخش دیسک ساقه شیر است که عمود بر مسیر جریان در مرکز بدنه شیر می باشد. فقط یک چرخش 90 درجه از دیسک شیر برای تغییر از حالت کاملا باز به حالت بسته نیاز است. شیرهای پروانه ای را می توان به صورت دستی با اهرم یا گرداننده چرخ دنده، که معمولاً در شیرهای بزرگتر استفاده می شود، به کار انداخت. شیرها برای عملکرد اتوماتیک توسط محرک ممکن است دارای شفت طولانی باشند. برای برآورد کردن محرک به منظور انجام الزامات گشتاور باید توجه ویژه ای به توصیه های تولید کنندگان داشت.