cmc از مشتقات سلولز است که از استخلاف شدن گروه های کربوکسی متیل به جای برخی ا زگروههای هیدروکسیل بدست میآید. این ماده به عنوان غلیظ کننده چسب پایدار کننده،امولسیون کننده،کنترل کننده مورد استفاده است.
CMC - کربوکسی متیل سلولز
Carboxymethyl cellulose
CMC به دلیل جهات اقتصادی آن در سال های اخیر مورد توجه خاص قرار گرفته است و پیشرفتهای عمدهای در تکنولوژی و کیفیت و کاربری این محصول صورت گرفته است. این پیشرفتها امکاناتی را فراهم آورده است تا بتوان از کربوکسی متیل سلولز در کاربردهای بسیارمتوعی استفاده نمود. اگر بخواهیم به طور خلاصه به کاربردهای این ماده در صنایع مختلف اشاره نمائیم، میتوانیم به موارد زیر اشاره نمائیم:
1 - مصارف خوراکی :
این گرید میتواند به عنوان غلظتدهنده، امولسیونکننده، نگهدارنده و جذبکننده آب، تثبیتکننده وعامل حفظ شکل و ظاهر(رئولوژی) عمل نمایدو به دلیل داشتن چنین ویژگیهایی، C.M.C میتواند به جای ژلاتین و مواد دیگر استفاده شود . این ماده نه تنها از لحاظ اقتصادی به صرفه است بلکه، باعث حفظ طعم واقعی و تازگی غذا میشود و در نهایت مدت زمان قابل مصرف بودن ماده غذایی را بالا میبرد.
کربوکسی متیل سلولز هم اکنون یکی از ضروریترین افزودنیهای خوراکی محسوب میشود که به طور گستردهای در بستنی با کیفیت بالا (جهت مقاومت در برابر ذوب شدن)، انواع شیرینی، بیسکویت، کیک، کلوچه، آبنبات، آبمیوهها، نوشیدنیهای مایع، محصولات لبنی و گوشتی، غذاهای منجمد، ماکارونیهای فوری، کنسروها و کمپوتهای میوه استفاده میگردد.
یکی از کاربردهای مهم CMC پایداری و محافظت از پروتئینها به ویژه پروتئین سبوس است. علاوه بر اینها، با توجه به اینکه CMC یک پلی ساکارید با کالری کم است، برای استفاده در مواد غذایی رژیمی و کم کالری مانند نانهای رژیمی، نوشیدنیهای رژیمی و سسهای رژیمی قابل کاربرد است.
2 - مصارف CMC در مواد دارویی، آرایشی و شیمیایی
خواص و ویژگیهایی چون تعلیقسازی ذرات، ابقای رنگ، محافظت از پوست، پراکندگی یکدست، زدایندگیی چرک و لکه، غلظتبخشی، تثبیت کنندگی، روانسازی و یکدستکنندگی سبب شدهاند که از سی ام سی در مصارف آرایشی و دارویی استفاده شود.
از این ماده به دلیل مزه، طعم، جلا دهندهگی و خواص پایدارکنندگی سوسپانسیون در تولید خمیردندان، به دلیل پایدارکنندگی امولسیون، ایجاد یک لایه یکدست و غلظت دهندگی، در کرمهای دست و لوسیونها استفاده میشود. از دیگر کاربردهای این ماده در این صنعت میتوان به کاربرد آن در شامپوها به دلیل خاصیت پایدار کنندگی کف تولید شده و افزایش قابل توجه میزان آبدوستی ماده شوینده و همچنین کاربرد آن در قرصهای دارویی به دلیل آب دوستی و عمل متورم کردن، اشاره نمود.