لاستیک کوپلینگ قطعهای است که ، برای اتصال دو شافت از انتها به یکدیگر، برای انتقال توان مورد استفاده قرار می گیرد. کوپلینگ ها به طور معمول در زمان بهره برداری اجازه جدا شدن شافت ها از هم را نمی دهند.
لاستیک کوپلینگ
که از ضربه گیر های انعطاف پذیر از جنس لاستیک مصنوعی است که به علت انعطاف پذیری و نرم بودن وظیفه ی متصل کردن دو شافت جهت جلوگیری از ضربه و کاهش لرزش بین آن ها را بر عهده دارد.لاستیک کوپلینگاز نظر شکل و اندازه انواع مختلفی از جمله: کوپلینگ خورشیدی، گیشنیزی، پلی اورتان، پروانه ای، کوپلینگ ۶پر، ۸ پر، ۱۰پر و دارد که در سیستم انقال نیرو و همچنین صنایع مختلفی مانند صنعت راه آهن، صنایع قند، نیروگاه ها و پالایشگاه ها کاربرد دارند.
جنس لاستیک کوپلینگ
درلاستیک کوپلینگبا توجه به محیط و نوع کارکرد آن، از انواع متریال از جمله: الاستومرNR، الاستومرNBR، الاستومرCR استفاده می شود که هر کدام خصوصیات و کارکرد های خاصی نیز دارند.
لاستیک کوپلینگ الاستومرNR
الاستومر، پلیمر های شبه پلاستیک با خاصیت ارتجاعی هستند. یکی از انواع الاستومر ها، الاستومر NR است. این نوع از لاستیک ها در کوپلینگ هایی با شدت لرزش و ضربه زیاد و در محیط های عاری از مواد نفتی و خنثی کاربرد دارند.
لاستیک کوپلینگ الاستومرNBR
NBR یا نیتریل بوتادین، لاستیکی مقاوم در برابر روغن می باشد که با ترکیب سایر کائوچوها خاصیت ضد ضربه پیدا کرده و بیشتر در کفش ها، واشر ها، آب بند ها و کاربرد دارد.
لاستیک کوپلینگ الاستومرCR
الاستومرCR یا نئوپرن، لاستیکی مقاوم در برابر روغن های گیاهی، روغن های نفتی و آلیفاتیک می باشد که به دلیل قیمت گران آن در دستگاه های خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. نئوپرن( CR ) به دلیل خواص ضد ضربه، حرارتی و شیمیایی در ساخت کوپلینگ نیز کاربرد دارد.
انواع لاستیک کوپلینگ
کوپلینگ ها به طور کلی به دو دسته سخت یا صلب و انعطاف پذیر تقسیم بندی می شوند که هر کدام به انواع مختلفی تقسیم می شوند که در ادامه به شما معرفی خواهیم کرد.
لاستیک کوپلینگ سخت یا صلب
کوپلینگ های صلب در مقایسه با کوپلینگ های انعطاف پذیر کارایی کمتری دارند، زیرا بیشتر در محورهای هم راستا با زاویه دقیق و تراز جانبی به کار برده می شوند و قادر به جبران ناهم راستایی محورها نیستند. کوپلینگ های صلب شامل انواع مختلفی از جمله: کوپلینگ فلنچی، کوپلینگ غلافی یا پوسته ای، کوپلینگ مخروطی، و کوپلینگ ماف یا گیره ای نیز هستند.
لاستیک کوپلینگ فلنچی
کوپلینگ فلنجی نوعی کوپلینگ صلب و از پرکاربرد ترین انواع کوپلینگ ها می باشد که عملکرد آن شببه به کوپلینگ های غلافی است و قدرت انتقال گشتاور های زیادی را نیز دارد. کوپلینگ فلنچی در شرایط استاتیک یا دینامیکی شافت ها که کاملا تراز هستند، به کار برده می شوند و شامل فلنچ هایی است که یکی از آن ها در انتهای شافت ثابت می ماند و دیگری جهت تکمیل درایو به همراه پیچ های نصب شده در هم قفل می شوند.
لاستیک کوپلینگ پوسته ای یا غلافی
کوپلینگ های غلافی که به عنوان کوپلینگ های جعبه ای نیز شناخته می شوند، ساده ترین نوع کوپلینگ است که جنس آن معمولا از چدن و شامل یک لوله که قطر آن متناسب با اندازه شافت بوده و دارای دو سوراخ نواری جهت قفل کردن کوپلینگ در محل خود است که وظیفه ی انتقال گشتاور از یک محور به محور دیگر توسط پین ها را برعهده دارد.
لاستیک کوپلینگ ماف
کوپلینگ ماف که با نام های کوپلینگ های گیره ای یا کلمپی نیز شناخته می شوند، عملکرد آن شبیه به کوپلینگ های پوسته ای است ولی با این تفاوت که دارای انعطاف پذیری بیشتری می باشد و بصورت یک پارچه و چند پارچه نیز کاربرد دارند. کوپلینگ ماف از دو قسمت از جنس چدن تشکیل شده است که توسط پیچ و مهره هایی به یکدیگر متصل می شوند.
لاستیک کوپلینگ های انعطاف پذیر
این نوع کوپلینگ ها در مقایسه با کوپلینگ های صلب کارایی بیشتری دارند، زیرا ناهمراستایی محور ها را بهتر کنترل کرده و در کاهش لرزش و سر و صدا کاربرد فراوانی نیز دارند.کوپلینگ های انعطاف پذیر بر اساس شکل و اندازه و همچنین کاربرد، انواع مختلفی از جمله: کوپلینگ میله ای، کوپلینگ فکی، کوپلینگ فلنجی پین بوش، کوپلینگ دنده ای، کوپلینگ چهارشاخ، کوپلینگ دیسکی، کوپلینگ زنجیری وکوپلینگ های شبکه ای دارد.
لاستیک کوپلینگ میله ای
کوپلینگ های میله ای، کوپلینگ هایی بصورت یک پارچه می باشند که در مقایسه با سایر کوپلینگ های چند پارچه ثبات بیشتری دارد. مسیر مارپیچ مانند بر روی این نوع از کوپلینگ ها سبب انعطاف پذیری آن ها شده و از انحراف و جابجایی شافت ها هنگام انتقال نیرو جلوگیری می کنند.
لاستیک کوپلینگ فکی
یکی دیگر از انواع کوپلینگ های انعطاف پذیر، کوپلینگ های فکی می باشد که توانایی بالایی در انتقال نیرو دارند و لرزش ها و ضربه ها را نیز جذب می کنند.
لاستیک کوپلینگ فلنجی پین بوش
کوپلینگ های پین بوش همانند کوپلینگ های فلنجی به صورت دو تکه جفت شده هستند. این نوع کوپلینگ ها برای جبران ناهمراستایی کم بین محورها مورد استفاده قرار می گیرند و دارای پین هایی هستند که توسط مهره به یک فلنج متصل و محکم می شود و بر روی فلنچ دیگر بصورت شل قرار می گیرد.در این نوع کوپلینگ، بوش های لاستیکی بر روی پین قرار گرفته و لرزش و ضربه ها را جذب می نماید.
لاستیک کوپلینگ دنده ای یا هرت
کوپلینگ دنده ای یکی دیگر از انواع کوپلینگ ها است که به علت طراحی خاصی که دارد انعطاف پذیری محدودی دارد که عموما برای محدوده ای از توان، گشتاور و دمای کاری به کار برده می شوند. در این نوع کوپلینگ ها گشتاور توسط دنده ی موجود بر روی کوپلینگ منتقل می شود، بنابراین توان بالایی در انتقال نیرو نیز دارند. کوپلینگ های دنده ای دارای دنده های داخلی و خارجی به تعداد مساوی هستند که به دلیل شکل پروفیل دنده و زاویه فشار و همچنین لقی بین دنده ها، در برابر انحرافات زاویه ای بین محور ها انعطاف پذیری خوبی دارند.
لاستیک کوپلینگ چهار شاخ
این نوع کوپلینگ که با عنوان کوپلینگ های یونیورسال نیز شناخته می شوند و به شافت ها امکان قرار گیری با زاویه های مختلف را می دهد.
لاستیک کوپلینگ های دیسکی
کوپلینگ های دیسکی نوعی دیگر از کوپلینگ های با انعطاف پذیری بالا است که قابلیت انتقال گشتاور با ناهمراستایی دو محور را دارد. در این نوع کوپلینگ ها، گشتاور توسط دو دیسک نازک فلزی، بین پیچ ها منتقل می شود.
لاستیک کوپلینگ های شبکه ای
کوپلینگ های شبکه ای نوع دیگری از کوپلینگ های انعطاف پذیر می باشد که از دو توپی، فنر فولادی و یک قاب تشکیل شده که به دلیل فاصله کمی که بین توپی ها وجود دارد سبب انعطاف پذیری کوپلینگ در برابر انحراف شافت می شود.
لاستیک کوپلینگ زنجیری
کوپلینگ های زنجیری، در انتهای موتور جهت اتصال با دستگاه برای انتقال نیرو بین دو شافت به کار برده می شوند. جنس کوپلینگ زنجیری از فولاد و به صورت یکپارچه است که دارای قاب آلومینیومی جهت جلوگیری از پاشش گیریس می باشد.
کاربرد لاستیک کوپلینگ
لاستیک های کوپلینگ در صنایع مختلفی مانند: صنعت خودروسازی، لاستیک سازی، هوافضا، صنایع فولاد، صنایع پتروشیمی، صنایع غذایی و پزشکی نیز کاربرد دارد. همچنین در سیستم های صنعتی از جمله، پمپ ها، پمپ های زیر آب، موتور های سانتریفیوژ، توربین های بخار و مورد استفاده قرار می گیرند.لاستیک های کوپلینگ، ارتعاشات و ضربه های ناشی از عملکرد دستگاه ها را کنترل کرده و مانع از ضربه و حرکت قطعات و شافت ها می شود. یکی دیگر از کاربرد های لاستیک های کوپلینگ، اتصال شافت ها به یکدیگر به خصوص در صنعت راه آهن می باشد که با اتصال شافت ها سبب انتقال گشتاور و کوپله کردن می شود. همچنین زمانی که انتقال گشتاور به بالاتر از حد مجاز برسد شکسته شده و از آسیب رسیدن به دستگاه جلوگیری می کند. از دیگر کاربرد لاستیک های کوپلینگ، جبران ناهمراستایی بین محور ها است که توسطکوپلینگ لاستیکیانعطاف پذیر کنترل می شود. ولی باید توجه داشت که این ناهمراستایی نباید بیش از حد مجاز باشد.