فلنج یکی از اتصال دهنده های لوله ها، شیرآلات و دستگاه ها به یکدیگر می باشد.فلنج ها در مکان هایی که در آن لوله ها، ابزار دقیق، شیرها و دیگر تجهیزات که برای تعمیر و نگهداری مونتاژ شده اند مورد استفاده
لنجهابصورت قطعه دیسکی شکل می باشندکه همیشه بصورت جفت به کمک پیچ و مهره دو قطعه را به یکدیگر متصل میسازد.
به آسانی باز و بسته می شوند و برای فشارهای کم و زیادمناسب می باشند.
آب بندی آنهاتوسط لای(Gasket)که در بین آنها قرار داده می شود انجام می گیرد.
جنس فلنج از چیست؟
فولادو آلیاژهای آن و یا از چدن واستیلو .. سایر مواد ساخته می شود. مطابق استاندارد، مشخصاتفلنج که شامل موارد ذیل میباشد باید بر رویفلنج حک گردد.
نام تجاری تولید کننده
سایز اسمی لوله
مقدار فشار قابل تحمل
شکل سطح: شکل سطح فلنج مهمترین قسمت تشکیل دهنده آن میباشد.
سوراخ ها (گاهی به عنوان ضخامت دیواره نیز بیان میگردد)
مواد تشکیل دهنده
مطابق استاندارد ASTM این عدد بیان کننده مشخصات مواد خام مورد استفاده برای تهیه flange می باشد.
شماره یا کد مربوط به عملیات حرارتی صورت گرفته بر روی آن کلاس فلنج ها
بسته به نوع جنس متناسب با فشاری که تحمل می کنند به کلاسهای مختلف به شرح ذیل تقسیم می گردند.
1. ردهبندی فشار مطابق استانداردANSI B۱۶٫۳۴
مطابق این استاندارد فلنج فولادی و آلیاژهای آن به کلاسهای ۱۵۰-۳۰۰-۴۰۰-۶۰۰-۹۰۰-۱۵۰۰-۲۵۰۰- تقسیمبندی می شوند.
این اعداد ماکزیمم فشار بر حسبPSIاست که فلنج ها در حداکثر دمای مجاز می توانند تحمل کنند و معمولا فشار کارکرد حدود ۲٫۴ برابر اعداد فوق می باشد.
2. ردهبندی فشار مطابق استانداردISO
در این استاندارد فشار تحمل فلنج های فولادی و آلیاژهای آن باPNنشان داده شده.
این نشاندهنده فشار اسمیبر حسبBARمی باشد.
بعنوان مثالPN۳۰یعنی فشار کارکرد فلنج۳۰BARمی باشد.
3. ردهبندی فشار بر اساس استانداردAP(۶A-۶B-۶BX)
این نوع از فلنج ها دارای تحمل فشار بیشتری نسبت به فلنج های گروهANSIبوده و به کلاس های ۵۰۰۰-۳۰۰۰-۲۰۰۰-۱۵۰۰۰-۱۰۰۰۰ ردهبندی می شوند.
برای اتصال شیرها واتصالاتچدنی و فلنچهای غیر فولادی پمپ ها از این نوع فلنج استفاده می گردد.
همچنین برای خطوط فشار پائین مانند:
(Cooling water-CWR-CWS)که نشتی زیاد مهم نباشد نیز از این نوع فلنج ها استفاده می شود.
جهت آب بندی اتصالات نیز از واشرهائی استفاده می شود که قطر خارجی آنها برابر قطر خارجیFlangeاست.
این واضح همچنین امکان اتصال دو قطعه را غیر ممکن می کند و در نتیجه امکان شکست قطعات نیز کاهش می یابد.
در این نوع ازفلنج هاسطح یکFlangeکه باید در مقابل سطح دیگر قرار گیرد صاف می باشد. پیشنهاد مقاله:لوله استیل ۳۰۴ معمولاً فلنج ها چدنی و یا فولادی که در فشارهای کم کاربرد دارند از این نوع ساخته می شوند.
در این نوعسطحFlangeکه در مقابلFlangeدیگر قرار گرفته و بر روی آن لایی قرار داده می شود نسبت به سطح کلی فلنجها برجسته تر ساخته می شود.
بر اساس استاندارد مقدار برجستگی در تمام اندازه ها برای کلاسهای ۱۵۰و ۳۰۰ برابر ۱٫۶mmو کلاسهای بالاتر برابر ۶٫۴mmمی باشد.
در قسمت برجستگی ممکن است سطح کاملاً صیقلیsmooth finish)) و یا دارای شیار (serrated finish)باشد.
و این شیارها یا بصورت هم مرکز و یا حلزونی میباشد که روش ساخت آن در استاندارد(MSS-SP-6)مشخص گردیده است (معمولاً عمق شیارها ۰٫۴mmو فاصله آن از هم ۰٫۸mmمیباشد) انواع فلنج
فلنج های گلودار
دارای یک گردن مخروطی است که شعاع این گردن در انتها با قطر لوله برابر و به آن جوش می شود.
وجود این گردن باعث تقویت تحمل فلنج می گردد.
این نوع فلنجها برای تحمل فشارهای بالا و دماهای زیر صفر و همچنین بارهای نوسانی و ارتعاشی مناسب است.
یک صفحه گرد بسته که در پایان میسر لوله کشی و مسیرهای دارای فشار به کار می رود.
این نوعFlangeو همچنین پیچ های آن عموماً فشار بیشتری نسبت به دیگر فلنج ها تحمل می کند که ماکزیمم این فشار در مرکز آن قرار دارد.
با توجه به کلاس فلنج میتواند فشار متناسب را تحمل کند.
از این نوع در سرویسهای معمولی مورد استفاده قرار می گیرد.
نصب آن ساده است و مقاومت آن در برابر فشار داخلی دو سوم و در برابر بار خستگی یک سوم فلنجها گردندار و هزینه نصب آن مقداری بالاتر است.
همانندفلنجهایمعمولی است که لایه پایینی وجود نداشته و انتهای آن پخ دارد و لوله در سر دیگر جوش لب به لب میشود.
اینFlangeبا سیال تماس ندارد و هزینه آن از فلنج گردندار یک سوم بیشتر است و مقاومت در برابر خستگی آن تنها یک دهم فلنجها گردندار است. Flangeیکی از اتصال دهنده های لوله ها، شیرآلات و دستگاه ها به یکدیگر می باشد.
همانطور که از اسم آن پیداست این flange محفظهای دارد که لوله درون آن قرار می گیرد.
اگر این فلنج از داخل هم جوشکاری شود، مقاومت در برابر خستگی آن یک و نیم برابر و مقاومت استاتیکی آن برابر فلنجSlip onمی شود.
درون این فلنجها رزوه کار شده است و لوله می تواند درون آن پیچ شود که عدم احتیاج آنها به جوشکاری از مزایای آن است.
البته در صورت لزوم و فشارهای بالا میتوان از جوش نیز در آنها استفاده کرد.
کارایی اینFlangeدر فشارهای بالا است.
این فلنجها در واقع همانFlangeگلودارو در برخی موارد روکار است که در راستای شعاع دارای سوراخ است.
این سوراخ ها به منظور اندازهگیری جریان سیال مایع یا گاز استفاده می شود. پیچ های مورد استفاده در Flannge
پیچ ممکن است از یک طرف رزوه شده باشد که به آنBoltگفته می شود.
در این صورت طرف دیگر آن دارای سر 6 گوش و یا ۴ گوش مخصوص آچار می باشد و به یک مهره(Nut)نیاز دارد.
و یا ممکن است سرتاسر رزوه شده باشد(Stud bolt)که در این صورت به دو مهره نیاز دارد.
اندازه و نوع دنده
پیچ ها بر اساس قطر خارجی پیچ، بصورت میلیمتری و یا اینچی اندازه گیری می گردند.
بعنوان مثال قطر خارجی پیچM16برابر ۱۶ میلیمتر و قطر خارجی پیچ ۳/۴ برابر ۳/۴ می باشد.
پیچ و مهره ها مطابق سیستم متریک و یا اینچی رزوه می شوند و در هر دو حالت دنده بر روی پیچ بصورت موازی(Straight)میباشد.
یعنی قطر نوک دنده در طول پیچ یکسان است و مهره به راحتی در سرتاسر پیچ می پیچد.
در سیستم متریک اندازه گام پیچ همراه با قطر خارجی پیچ مشخص می شود.
مانند :M30*2یعنی قطر خارجی پیچ ۳۰ میلیمتر و گام آن ۲mmمی باشد.
در سیستم اینچی همراه با قطر خارجی پیچ تعداد دنده در اینچ نیز مشخص می شود مانند ۳/۴*۸، یعنی قطر خارجی پیچ ۳/۴ اینچ بوده و تعداد دندانه ها در اینچ برابر ۸ دندانه می باشد.