شیر یکطرفه سوپاپی فنر دار در طول رانش ویا مکش پمپ به کار می رود تا فضای پس ویا پیش از پمپ را از سیال پر نگه داشته و بدین وسیله به
عملکرد آن کمک کند.
شیر یکطرفه (غیر قابل برگشت) عبارت است ازشیری که در اثر اختلاف فشار بین دو طرف آن، اجازه حرکت سیال در جهت معکوس را نمی دهد.
شیر یکطرفه سوپاپی فنر دار در لوله های متصل به سیستم های ثانویه مانند انشعابات که ممکن است فشار آن ها بیش از سیستم اصلی باشد، به کار می رود تا مانع ورود سیال از سیستم ثانویه به سیستم اصلی شود.
شیر یکطرفه باید به آسانی در برابر جریان رو به (رانش) باز شود و افت هد کمی در حالت تمام باز داشته باشد. همچنین بسته شدن شیر یکطرفه در برابر جریان معکوس نباید ضربه قوچ نامناسبی ایجاد کند.
1- شیرهای یکطرفه که با نیروی جریان سیال بسته می شوند:
این شیرها با توجه به این که از نیروی خارجی برای بسته شدن استفاده نمی کنند، از انواع دیگر کندتر عمل کرده و احتمال وارد شدن ضربه قوچ به تجهیزات، شیرآلات و دیگر اتصالات پیش از خود را بالا می برند به همین دلیل در این دسته احتمال آسیب دیدن پمپ ها بیشتر بوده و برای استفاده در ایستگاه های پمپاژ پیشنهاد نمی شوند.
2- شیرهای یکطرفه ای که علاوه بر نیروی سیال توسط نیروی خارجی بسته می شوند:
این نوع شیرها از انواع دیگر سریع تر بسته شده و لذا احتمال آسیب دیدن شیرها، پمپ ها و دیگر اتصالات موجود قبل از خود به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
دو نوع مرسوم این شیرها که بسیار مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
1. شیر یکطرفه وزنه ای
2. شیر یکطرفه سوپاپی فنر دار ضد ضربه قوچی