یک ترکیب آلی است. که با اسامی صنعتی ایزوپروپانول، ۲-پروپانول، دی متیل کاربینول و پروپیل الکل شناخته شده است. این ماده جزء دسته ترکیبات الکلی و دارای بوی تند و شدید، شبیه تمامی الکل ها است.
ایزوپروپیل الکل، مایعی بی رنگ، قابل اشتعال و محلول در آب است که دارای فرمول شیمیایی C3H8O می باشد. این ماده بوی شدیدی دارد و اسامی دیگر آن پروپان-2-اول، ایزوپروپیل، ایزوپروپانول یا 2-پروپانول می باشد. این الکل توسط هیدرولیز پروپیلن و اسید سولفوریک تولید می شود و بیشتر در ساخت ضد یخ و مالش الکل و به عنوان حلال استفاده می شود. نام تجاری آن آلکوژل است و در رده ی درمانی آن ضدعفونی کننده ها قرار می گیرد و اشکال دارویی آن بالک است.
به عنوان یک گروه ایزوپروپیل که به یک گروه هیدروکسیل مرتبط است، این ساده ترین نمونه از الکل ثانویه است، جایی که اتم کربن الکل به دو اتم کربن دیگر متصل می شود. این ایزومر ساختاری 1-پروپانول و اتیل متیل اتر است.
ایزوپروپیل الکل در آب، اتانول، اتر و کلروفرم قابل اختلاط است. این ماده اتیل سلولز، پلی وینیل بوتیرال، بسیاری از روغن ها، آلکالوئیدها، لثه ها و رزین های طبیعی را حل می کند. برخلاف اتانول یا متانول، ایزوپروپیل الکل با محلول های نمکی قابل اختلاط نیست و می توان با افزودن نمکی مانند کلرید سدیم، آن را از محلول های آبی جدا کرد. این فرآیند به طور عامیانه نمک زدایی نامیده می شود و باعث جدا شدن ایزوپروپیل الکل غلیظ به لایه ای مجزا می شود.
ایزوپروپیل الکل یک آزئوتروپ با آب تشکیل می دهد، که نقطه جوش 80.37 درجه سانتیگراد معادل 67.176 درجه فارنهایت و ترکیب 87.7 درصد وزنی ایزوپروپیل الکل 91% را ایجاد می کند. مخلوط های آب و ایزوپروپیل الکل دارای نقاط ذوب افسرده هستند. طعم آن کمی تلخ است، و نوشیدن آن بی خطر نیست. ایزوپروپیل الکل با کاهش دما به طور فزاینده ای لزج می شود و در -89 درجه سانتیگراد معادل -128 درجه فارنهایت، منجمد می شود روش تولید ایزوپروپیل الکل با فرآیند هیدراتاسیون غیر مستقیم:
هیدراتاسیون غیر مستقیم پروپن را با اسید سولفوریک واکنش داده و مخلوطی از استرهای سولفات را تشکیل می دهد. این فرآیند می تواند از پروپن با کیفیت پایین استفاده کند. این فرآیندها در درجه اول الکل ایزوپروپیل را به جای 1-پروپانول می دهند، زیرا افزودن آب یا اسید سولفوریک به پروپن از قانون مارکوفنیکف پیروی می کند.
هیدرولیز بعدی این استرها توسط بخار با تقطیر الکل ایزوپروپیل تولید می کند. دی زوپروپیل اتر یک محصول جانبی قابل توجه در این فرآیند است. دوباره به فرآیند بازیافت و هیدرولیز می شود تا محصول مورد نظر را به دست آورد. روش تولید ایزوپروپیل الکل با فرآیند هیدراتاسیون مستقیم:
هیدراتاسیون مستقیم در فشارهای زیاد در حضور کاتالیزورهای اسیدی جامد، پروپن و آب را تحت فشار قرار می دهد. این نوع فرآیند معمولاً به پروپیلن با خلوص بالاتر از 90٪ نیاز دارد. از هیدراتاسیون مستقیم بیشتر در اروپا استفاده می شود. روش تولید ایزوپروپیل الکل با فرآیند هیدروژناسیون استون:
ایزوپروپیل الکل ممکن است از طریق هیدروژناسیون استون تهیه شود. دراین روش استون به طور معمول از پروپن از طریق فرآیند کومن تهیه می شود. بسته به ارزش محصولات ممکن است از نظر اقتصادی نیز باقی بماند. مسئله شناخته شده تشکیل MIBK و سایر محصولات خود متراکم است. نیکل یکی از کاتالیزورهای اصلی صنعتی بود، کاتالیزورهای مدرن اغلب از مواد دو فلزی پشتیبانی می کنند. این فرایند بسیار کارآمد و آسان است. تفاوت ایزوپروپیل الکل و اتانول:
اتانولکمبود آب بیشتری دارد و در اثر استفاده روی پوست، این مساله گویا می شود. در نتیجه احساس سفتی و خشکی در پوست ما ایجاد می کند. ایزوپروپیل الکل زودتر تبخیر می شود، اما دست ما را خیلی خشک نمی کند. (همان سرعت تبخیر سریع تر به همین دلیل است که ما از الکل مالش دهنده برای تمیز کردن وسایل الکترونیکی استفاده می کنیم.)
ایزوپروپیل الکل طیف وسیعی از ترکیبات غیر قطبی را حل می کند. این ماده همچنین به سرعت تبخیر می شود، در مقایسه با اتانول تقریباً ردپای روغن باقی می گذارد و در مقایسه با حلال های جایگزین نسبتاً غیر سمی است. بنابراین، به طور گسترده ای به عنوان یک حلال و به عنوان یک مایع تمیز کننده، به ویژه برای حل روغن ها استفاده می شود. این ماده به همراه اتانول، ان-بوتانول و متانول در گروه حلال های الکل قرار دارد که حدود 6/4 میلیون تن از آن ها در سال 2011 در سراسر جهان مورد استفاده قرارگرفته است.