اسپکتروسکوپ برای بررسی طیف هر نوع چشمه نوربکار می‌رود و اساس کارآن تجزیه رنگهای متفاوت است.مطالعه برهمکنش بین نور و ماده نیز تعریف می‌شود.
spectroscope اسپکتروسکوپ
اسپکتروسکوپ خود به عنوان مطالعه بر هم کنش بین نور و ماده تعریف می شود. از لحاظ تاریخی به شاخه ای از علم باز می گردد که برای مطالعات نظری در ساختار ماده و آنالیزهای کیفی و کمی از نور مریی استفاده می شد و در حال حاضر به عنوان یک تکنیک جدید برای بسیاری از تابش ها با طول موج های متفاوت به کار برده می شود. برای این منظور از دستگاهی به نام اسپکتروسکوپ استفاده می کنند.
اسپکتروسکوپ (spectroscope) ، دستگاهی است که برای مشاهده و بررسی طیف های هر نوع چشمه نور و طول موج های جذب شده مورد استفاده قرار می گیرد و اساس کار آن تجزیه رنگ های متفاوت است و دارای انواع مختلفی می باشد : راستا نما ، دو منشوری ، مقایسه ای و ...
به طور کلی این دستگاه بر اساس تجزیه و شکست نور در منشور ساخته شده است. با تابش اشعه نور سفید بر منشور ، رنگ ها جدا می شوند و به شکل طیف رنگی نمایان می گردند.
spectroscope اسپکتوکوپ Kruss
به طور کلی این دستگاه بر اساس تجزیه و شکست نور در منشور ساخته شده است. با تابش اشعه نور سفید بر منشور ، رنگ ها جدا می شوند و به شکل طیف رنگی نمایان می گردند.طیف (Specter) یا بیناب عبارت است از تعداد خطوط یا نوارهایی باریک و یا گسترده رنگی که به ترتیب معین و مشخص در کنار یکدیگر بر پرده طیف نما ظاهر می شوند. هنگامی که نور از سنگی عبور کرده یا از سطح آن انعکاس پیدا کند ، در این دستگاه به صورت طیف هایی رنگی دیده شده و طول موج هایی که جذب سنگ شده اند ، به صورت یک سری خطوط نازک یا پهن تیره دیده می شوند. این خطوط نقشی را ایجاد می کنند که به آن ها طیف های جذبی گفته می شود و در شناسایی سنگ ها بسیار مهم می باشند.
اسپکتروسکوپ متشکل از 4 قسمت می باشد که عبارتند از : کولیماتور ، منشور ، دوربین ، میکرومتر
از خصوصیات مهم اسپکتروسکوپ نسبت به دستگاه های دیگر گوهرشناسی این است که می توان از آن برای شناسایی سنگ های طبیعی (Natural) ، مصنوعی (Synthetic) ، بهسازی شده (Enhanced) ، شفاف (Transparent) ، کدر (Opaque) ، صیقل خورده (Polished) و صیقل نخورده (Unpolished) ، خارج از محدوده رفرکتومتر (Over The Limit) ، سنگ سواره (Mounted) ، پیاده (Loose) استفاده کرد.
به عنوان مثال با این دستگاه به راحتی می توان شیشه قرمز را از یاقوت سرخ طبیعی یا ترکیبی شناسایی کرد. با این حال اسپکتروسکوپ نمی تواند سنگ های قیمتی را از همتایان ترکیبی تفکیک کند.