آی توپی یا I / P نماد جریان فعلی / پنوماتیک است که ۴ - 20 mA را به ۳ - ۱۵ psi در مبدل I / P تبدیل میشود .یک مبدل آی توپی یک دستگاه بسیار ساده است که سیگنال ۴ - ۲۰ mA را به سیگنال هوایی ۳ - ۱۵ psi تب
پوزیشنر چیست؟
آی توپی پوزیشنر وسیلهای است که در ارتباط با شیر کنترل و جهت تنظیم آن نصب میشود. در حقیقت یک سرو مکانیزم است و از طرفی یک رله تفویت کننده است که فرمان صادره از کنترل کننده را تقویت کرده و به عمل کننده (محرک یاactuator) منتقل میکند.
شیرکنترلبایدقادرباشدباسرعتوبهطورهمواربهتغییراتسیگنالکنترلیپاسخبدهد. درخیلی ازحالتها،یکشیربه اندازهیمناسبویکاکچویتوربهاندازهیمناسب،بدوننیازبهاستفادهازپوزیشنر شیر،کافیاست.اماحالتهایمعینیوجوددارندکهپوزیشنرشیربایدلحاظگردد.
وجود فشار زیاد و همچنین ویسکوزیته زیاد سیال مورد کنترل
وجود اصطکاک در مکانیزم شیر کنترل به واسطه آب بندی گلوگاه شیر
در صورت بیشتر بودن فاصله کنترل کننده و شیر کنترل از 150 فوت
در صورت لازم بودن تقویت و تغییر نسبت به فرمان وارده از کنترل کننده
سرعت بخشیدن به عمل شیرهای کنترل و حذف تأخیر زمانی
وقتیپوزیشنرشیراستفادهنشود،خروجیکنترلرمستقیماًبهاکچویتورمتصلمی شود. هرتغییریدر فشارخروجیکنترلر،بایدبرناحیهسطحدیافراگممؤثرباشد.اگرحجماکچویتورزیاداست،ممکناستبرای عکس العمل،زمانیطولبکشد.در صورتی که اگر از پوزیشنر استفاده گرددخروجیکنترلگرازطریقپوزیشنربهیک بیلوزمیرود.حجمبیلوزدرمقایسهبااکچویتورکماست.بنابراین،تغییرخیلیکمدرخروجیکنترلگر،بطورمشهودیتوسطبیلوز آشکار میگردد. ازحرکت ایجاد شدهتوسطبیلوزبرایبهحرکتدرآوردنشیرپایلوت(یافلاپر، اگرازسیستمفلاپرنازلاستفادهگردد) استفادهمیشودکهبهنوبهباعثمیشودحجمزیادیازهوابهسرعتوارداکچویتورگردد،بنابرایناستفادهاز پوزیشنر،تضمینمیکندکهبهسرعتبهتغییراتسیگنالکنترلپاسخدادهشود. به طور کلی اجزاء به کار رفته در آی توپی پوزیشنر عبارتند از:
بیلوز یا شیر راهنما (spool valve)، که سیگنال صادره از کنترل کننده را درییافت میکند.
میله رابط و یا میله متعادل کننده، که سیگنال دریافت شده را با موقعیت تغییر یافته ساق شیر مقایسه میکند.
شیر قدرت (pilot valve)، که به نامهای رله یا بوستر نیز معروف است و باعث تقویت فرمان صادره از کنترلکننده میشود.
بادامک (cam)، که مشخص کننده رابطه بین موقعیت قرار گرفتن توپی (پلاگ) شیر کنترل و فرمان صادره از کنترل کننده میباشد.
برای استفاده صحیح از آی توپی پوزیشنر شیر، به شرایط زیر باید توجه شود:
1- سیالات چسبنده(Viscous)، سیالات سالیدبیرینگ یا سیالاتی که تمایل دارند شیر را ببندند.
2- نیروهای با تلاطم زیاد ناشی از اندازه بزرگ شیرها، افت های فشار زیاد یا ترکیبی از آنها.
3- فشار زیاد نیاز به بسته بندی غیرعادی بدون نشت میله دارد.
4- خط انتقال زیاد بین کنترلگر و شیر کنترل که می تواند بیانگر یک تأخیر زمانی(Time lag) باشد.